Een bureaustoel is goedkoper dan een spoor 2 traject
We zien het vaak gebeuren: medewerkers vallen uit door fysieke klachten die in veel gevallen wél te voorkomen waren. Rugpijn, nekklachten, schouderproblemen – het zijn klachten die langzaam ontstaan, doordat kleine signalen niet altijd op tijd worden opgepakt.
Het begint met bewustwording
De eerste tekenen zijn er meestal: stijfheid, vermoeidheid, lichte pijn. Toch zijn medewerkers vaak geneigd om door te zetten: “Het gaat wel over” of “Ik moet gewoon even doorbijten.” Heel begrijpelijk, maar juist daardoor kan een klacht zich ontwikkelen tot langdurig verzuim.
Daarom helpt het enorm als organisaties hier preventief aandacht voor hebben: door een cultuur te creëren waarin medewerkers zich veilig voelen om te zeggen waar het knelt — ook fysiek.
Inzichten uit de praktijk
Bij Human2Work begeleiden we dagelijks mensen in Spoor 2-trajecten. Daar zien we van dichtbij hoe fysieke klachten een belangrijke rol spelen bij uitval. Soms valt ons op dat een loopbaan bijna voorspelbaar leidt tot klachten. Denk bijvoorbeeld aan iemand die jarenlang zwaar werk heeft gedaan, zonder afwisseling of doorontwikkeling. Het is niet vreemd dat dit uiteindelijk tot uitval leidt — maar wél jammer dat hier vaak pas aandacht voor komt als het al te laat is.
Wat ons drijft, is juist die vraag: hoe kunnen we dit soort situaties eerder signaleren en samen voorkomen?
Variatie en ontwikkeling: een belangrijke sleutel
Een van de meest waardevolle preventieve maatregelen is: voorkomen dat iemand jarenlang dezelfde fysieke belasting heeft.
Dat kan door:
- Medewerkers kansen te bieden om zich te ontwikkelen en nieuwe taken of rollen op te pakken.
- Variatie in werkzaamheden te stimuleren, zodat belasting beter verdeeld wordt.
- Routinematig werk af te wisselen met taken die andere vaardigheden of houdingen vragen.
Zo ontstaat er niet alleen minder risico op fysieke klachten, maar voor veel medewerkers ook meer motivatie en werkplezier.
Kleine ingrepen, groot effect
Voorkomen hoeft helemaal niet ingewikkeld of kostbaar te zijn. Voorbeelden zijn:
- Een ergonomische werkplek: stoelen, bureauhoogtes en hulpmiddelen die écht passend zijn.
- Taakroulatie en afwisseling: medewerkers verschillende werkzaamheden laten doen.
- Regelmatig inchecken: leidinggevenden die actief vragen naar het fysieke welbevinden.
- Beweging en pauzes: korte wandelingen, stretchoefeningen of een staand overleg.
- Bewustwording en training: medewerkers leren signalen van overbelasting te herkennen.
Drijfveren en taakroulatie: maatwerk in preventie
Niet elke medewerker reageert hetzelfde op taakroulatie. De natuurlijke drijfveren van mensen spelen daarbij een belangrijke rol. Door hier rekening mee te houden, maak je taakroulatie niet alleen effectief voor het lichaam, maar ook werkbaar en duurzaam voor de medewerker. Let wel: niemand heeft maar één drijfveer, iedereen heeft alle drijfveren. Wel geeft kennis van de drijfveren houvast bij het doorvoeren van veranderingen:
- Groene drijfveer: medewerkers met een sterke groene drijfveer hechten veel waarde aan harmonie en vertrouwde samenwerking. Voor hen werkt het goed om in teamverband te rouleren, zodat de samenstelling van het team stabiel blijft en zij de variatie in taken met bekende collega’s kunnen ervaren.
- Rode drijfveer: medewerkers met veel rood zijn vaak resultaatgericht en geneigd om door te gaan, ook als dat ten koste gaat van hun gezondheid. Omdat zij zelf niet snel aan de bel trekken, is het belangrijk dat de organisatie hier sturend in is. Een duidelijke boodschap helpt: “Je gaat nu een maand op die afdeling werken, omdat we willen dat je gezond en duurzaam inzetbaar blijft.”
- Blauwe drijfveer: medewerkers met een dominante blauwe drijfveer krijgen stress als zij taken moeten uitvoeren die ze nog niet goed beheersen. Voor hen is het essentieel om nieuwe werkzaamheden stap voor stap in te voeren, met duidelijke instructies en goede begeleiding. Zo ervaren ze veiligheid en vertrouwen in het proces.
Door bij taakroulatie rekening te houden met deze verschillen, ontstaat niet alleen meer fysieke variatie, maar ook meer motivatie en betrokkenheid. Preventie wordt daarmee niet een standaardregel, maar maatwerk dat aansluit bij de mens achter het werk.
Wat dit oplevert
In onze begeleiding merken we steeds weer hoe groot het verschil is tussen organisaties die preventief handelen en organisaties die pas reageren bij verzuim. Voor de eerste groep is uitval vaak korter, minder ingrijpend of zelfs te voorkomen. Voor de tweede groep is er meestal meer schade — voor de medewerker én voor de organisatie.
Ons advies aan HR en werkgevers
- Kijk vooruit – wacht niet tot er verzuim optreedt, maar signaleer vroeg.
- Maak fysieke belasting bespreekbaar – net zo normaal als praten over het verjaardagsfeest van afgelopen weekend, of het weer van deze week.
- Bied afwisseling en ontwikkeling – dat helpt medewerkers gezond én gemotiveerd te blijven.
- Zorg voor laagdrempeligheid – klachten melden moet veilig en vanzelfsprekend zijn.
- Schakel tijdig expertise in – ergonomie, loopbaancoaching of re-integratie kan veel ellende voorkomen.
Tot slot
Uitval door fysieke klachten is vaak prima te voorkomen. Het vraagt geen grote projecten, maar kleine bewuste stappen, variatie en oprechte aandacht.
En lukt het niet alleen?
Dan zijn wij er. Human2Work staat dagelijks naast werkgevers én medewerkers in Spoor 2-trajecten. Juist daardoor weten we hoe belangrijk preventie is — en hoe groot de winst kan zijn als je vroegtijdig aandacht geeft aan fysieke belasting